Toplardamarlardaki genişlemeler varis olarak nitelendirilir.Cilt yüzeyinde görünebilenler olduğu gibi ,dışarıdan görünemiyen cilt altında ki variköz damarlar ancak ultrason ile tespit edilebilmektedir.
Toplardamarlarda ki kan basıncı yüksekliği varis oluşumunda en büyük etkendir. Basınç yüksekliğinin iki nedeni vardır. Birinci neden kapakların iyi çalışmamasıdır. Diğer neden toplardamar sisteminde meydana gelen tıkanıklıktır.
Varis estetik olarak istenmeyen görüntü oluşturmasının yanında,iş kaybına neden olan ve yaşam kalitesini etkileyen bir durumdur.
En sık rastlanan belirtisi günün ilerleyen saatlerinde ayak bilekleri başta olmak üzere bacaklarda gözlenen şişliktir. Akşama doğru bacaklarda olan ağırlık hissi yorgunluk da şikayet belirtisidir. Özellikle hastalar, akşama doğru bacaklarını kaldırdıklarında rahatladıklarını ifade ederler.
Hastaya göre diğer belirtilerin sıklığı değişmekle beraber en sık şikayet olan durumlar; bacaklarda kaşıntı, yanma, karıncalanma, kramp ve geceleri görülen huzursuz bacak sendromudur.
Çok ilerlemiş varis hastalarında, ayak bilekleri civarında zor iyileşen, açılıp kapanan ve yaşam kalitesini çok etkileyen yaralar oluşmaktadır.
Varis tanısını koymada altın standart yöntem doppler ultrasonografidir. Gözle göremediğimiz cilt altındaki variköz yapılar ultrason ile çok rahatlıkla tespit edilebilmektedir. Hem yüzeyel hem de derin toplardamar sistemini ultrason ile inceleriz. Genel olarak,damarlardaki kapakçıklarının yetmezlik durumu ,damar çapları ve damar içindeki pıhtı oluşumları değerlendirilir.
Tanı koymada kullandığımız Doppler Ultrason ile bacaklarınızdaki toplardamarların haritasını da çıkarıyoruz.
Damar haritalanmasında;
• Kapakların yetmezliğinin derecelenmesi
• Kan akımının hızı
• Ters akım olup olmadığı
• Damarın cilt altında izlediği seyir
• Varisleşmiş damarların ana damarlarla ile olan ilişkisi
• Perforan damarların yetmezlik ve çapını değerlendirmede damar içinde pıhtı olup olmadığı, varsa eski mi yeni mi olduğunun tespiti
• Damar haritalanması ile sorunlu olan damar bölgeleri
en iyi şekilde ortaya çıkartılır.
DAMAR HARİTALANMASI TEDAVİNİN DE NASIL YAPILACAĞI,Eğer hastada ayağında iyileşmeyen tekrarlayan yaralar varsa
HANGİ DAMARLARIN KORUNUP KORUNMAYACAĞI KONUSUNDA
BİZE YOL GÖSTEREN EN ÖNEMLİ KILAVUZDUR.
En önemlisi korunmadır. İlk önce yapılması gereken yaşam tarzımızda yapacağımız değişiklilerdir. Günde en az ortalama 30-45 dakika yürümeliyiz. Bisiklete binmek ve yüzmek tavsiye edilen diğer aktivitelerdir. Ağırlık kaldırıcı egzersizler yapmak (halter,vücut geliştirici antremanlar v.b.),sürtünme kuvvetini artıracak (halı saha futbolu) etkinliklerde uygun değildir.
Hormon içerikli besinler ve ilaçlardan uzak durmak,karın içi basıncını artıran kabızlık sürecinin olmaması için lifli gıdaların tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Çok uzun süre ayakda durmak kadar, uzun süreli oturmak da uygun görülmeyen eylemlerdir.Vücudu sıkıca saran kıyafetler giymek,topuklu ayakkabıların uzun süre kullanımı,uzun süre bacak bacak üstüne atmak da varis oluşumunu hızlandırmaktadır.
Ailesel yatkınlığı olanların yukarıdaki uyarılara çok daha fazla dikkat etmesinde yarar vardır.
Varise bağlı şikayetlerin giderilmesinde ve varisin ilerlemesinin engellenmesinde kademeli basınçlı varis çoraplarının kullanılması ve hekimin tavsiye edeceği ilaçların kullanılması da önemlidir.
Varis tedavisinde kullanılan birçok etkin yöntem vardır.Gözle görülebilen dış varisler için skleroterapi (sıvı ve köpük),lazer ve radyofrekans işlemleri uygulanmaktadır.Gözle görülemeyen iç varisler için de lazer,radyofrekans,glue (yapıştırıcı) ile kapatma,perforan ven ligasyonu,miniflebektomi ve stripping gibi çok sayıda teknik mevcuttur.
Copyright © 2022 | Doç. Dr. Orhan Fındık